اتباع افغانستان بعد از بهبود شرایط به کشورشان بازخواهند گشت | شاخص‌های به رسمیت شناختن طالبان از نگاه ایران

به گزارش جام جم آنلاین، در همین ارتباط گفتگویی با سید رسول موسوی دستیار وزیر و مدیر کل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
 
موسوی در خصوص نشست فرمت مسکو با بیان اینکه در حال حاضر در ارتباط با موضوع افغانستان دو شکل مختلف نشست‌های منطقه‌ای و بین المللی برگزار می‌شود، گفت: اول نشست‌های منطقه‌ای است که نشست‌هایی است با این دیدگاه که حل مسائل افغانستان از طریق همکاری کشور‌های منطقه‌ای است و در این ارتباط و در چارچوب نشست‌های منطقه‌ای دو شکل مهم نشست برای افغانستان داریم؛ نشست وزرای خارجه کشور‌های همسایه افغانستان که تاکنون ۴دور آن در اسلام‌آباد پاکستان، تهران، تون شی (چین) و سمرقند برگزار شده و قرار است پنجمین دور نشست در عشق آباد برگزار شود. جمهوری اسلامی ایران یکی از فعالان ویژه نشست‌های همسایگان افغانستان است. 

وی افزود: نشست دیگر منطقه‌ای فرمت مسکو نام دارد که به ابتکار روسیه تشکیل می‌شود، بعد از روی کار آمدن طالبان تاکنون سه بار نشست‌های فرمت مسکو برگزار شده است البته نشست فرمت مسکو قبل از سقوط طالبان هم برگزار شده بود با توجه به اطلاعاتی که مباحث کلی مطرح شده درباره نشست قازان وجود دارد تصور می‌کنم این نشست تفاوت چندانی با دو نشست قبلی داشته باشد به نظر می‌رسد عمدتا بررسی تحولات افغانستان و تلاشی برای جلب توجه کشور‌های منطقه و جهان به تحولات افغانستان باشد. نوع دوم کنفرانسهاس افغانستان کنفرانس‌های بین المللی است مانند نشست بین المللی دوحه که به ابتکار دبیرکل سازمان ملل در ماه می‌امسال برگزار شد.

موسوی در پاسخ به این پرسش که با توجه به رسمیت شناختن طالبان از سوی چین؛ آیا این موضوع در دستور کار ایران و سایر کشور‌ها نیز قرار دارد و آیا در فرمت مسکو در این خصوص صحبتی خواهد شد، تصریح کرد: چین هنوز طالبان را به رسمیت نشناخته است، درست است که سفیر جدیدی را با تشریفات خاص به کابل اعزام کرد، اما در همان زمان هم بحث شناسایی را از معرفی سفیر جدا کرد البته خود معرفی سفیر با آن پروتکل خاص گامی در مسیر شناسایی دو فاکتو است، اما به هر حال شناسایی عملی اعلامی است یعنی کشور‌های با صدور اعلامیه‌ای نظر خود را بیان می‌دارند. هر کشوری از جمله ایران برای شناسایی یک نظم سیاسی جدید یا کشوری جدید شرایطی دارند که اگر محقق شود عمل شناسایی به صورت اعلامی صورت می‌گیرد. 

او یادآور شد: در ارتباط با موضع ایران در قبال طالبان هم سلسله شرایطی مطرح است که اگر محقق شود بحث شناسایی در زمان خود اتفاق می‌افتد، اما فعلاً شرایط محقق نشده است.

 به گفته وی، در کنار موضوعات کلی مورد اتفاق کشور‌های همسایه افغانستان در نشست‌های قبلی مانند موضوع ضرورت تشکیل دولت فراگیر، بخشی از این شرایط در گفتگو‌های محرمانه دیپلماتیک مستقل تعیین می‌شود مانند مشخص شدن دقیق عمل به تعهدات و قرارداد‌ها موجود از سوی طالبان، سلسله تعهداتی در ارتباط با امنیت متقابل یا آینده اتباع کشور همچنین بازگشت عزتمندانه اتباع افغانستان با خیال راحت و آرامش به کشورشان؛ می‌تواند از جمله شاخص‌های جمهوری اسلامی ایران برای به رسمیت شناختن طالبان باشد.

مدیر کل آسیای جنوبی وزارت خارجه افزود: تصمیم کشور‌های همسایه افغانستان در این ارتباط مهم است و طبق نشست‌هایی که تا به حال برگزار شده فضای کلی نشست همسایگان افغانستان در این راستا بوده که باید شرایط لازم برای به رسمیت شناختن دولت طالبان ایجاد شود.

وی همچنین در خصوص ضرورت تشکیل دولت فراگیر در افغانستان نیز گفت: علت اینکه همسایگان افغانستان، منطقه و جامعه جهانی بر مسئله دولت فراگیر تاکید می‌کنند این است که تجربه تاریخی افغانستان نشان داده یک قومیت به تنهایی نتوانسته است امنیت را به صورت مفید برای همه اتباع آن کشور ایجاد کند و به همین دلیل درگیری‌های مختلف رخ داده است.

این مقام وزارت خارجه یادآور شد: این تجربه ثابت کرده است که همه بر ضرورت تشکیل دولت فراگیر برای امنیت و توسعه پایدار افغانستان تاکید می‌کنند بنابراین مسئله دولت فراگیر نه مسئله کشور‌ها بلکه به عنوان یک نگاه خیراندیشانه برای مردم این کشور به عنوان راهی در افغانستان برای ایجاد صلح و ثبات مطرح می‌شود.

موسوی همچنین با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران هم به این نوع نشست‌ها علاقمند است و دومین نشست وزرای خارجه در تهران برگزار شد، گفت: ایران همیشه اعلام آمادگی کرده است که اگر هر کدام از کشورهای همسایه افغانستان در نوبت خود امکان برگزاری آن را نداشتند جمهوری اسلامی ایران آماده برگزاری این‌ نوع نشست ها است.

دستیار وزیر خارجه در ادامه در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه این روزها و‌با توجه به افزایش تعداد مهاجران افغان، نگرانی هایی در میان برخی از شهروندان ایرانی مطرح می شود که آیا ضابطه و قانون مشخصی درباره ورود مهاجران افغان به کشور وحود دارد یا خیر؟ گفت: افغانستانی های در ایران ، مهمانانی هستند که به جهت شرایط داخل افغانستان به کشور ما آمده اند و ما هم به دلایل انسانی و اینکه برادر و خواهر دینی هستیم و آنها نیز مشکلاتی دارند به نوعی پذیرایشان هستیم و پذیرفته‌ایم که آنها موقتا به ایران بیایند اما اینکه این‌ها حتماً با فراهم شدن شرایط مناسب در داخل افغانستان به کشورشان باز خواهند گشت موضوع دیگری است،  شاید یکی از دلایل تاکید کشورهای همسایه بر موضوع تشکیل دولت فراگیر در افغانستان بازگشت همین مهاجران است که احساس کنند دولت مستقر در کابل منافع آنها را هم تامین می‌کند و در نتیجه حتماً باید به کشورشان بازگردند.

وی در عین حال افزود: ممکن است به دلایل اقتصادی؛ موافقت نامه های در زمینه نیروی کار بین ایران و افغانستان منعقد شود مانند توافقنامه هایی میان اتباع کشورهای آسیای جنوبی در حوزه عربی خلیج فارس برای کار منعقد شده است، به این معنی که کارگران افغانستان با امضای قرارداد با وزارت کار مشغول کار در ایران شوند در گذشته نیز مذاکراتی مبنی بر همین موضوع آغاز شده بود که با تحولات شکل گرفته در کابل این مذاکرات متوقف شد بنابراین بحث مهاجرت مهاجرین را قبول نداریم که کشورشان را ترک کرده و به ایران آمده اند بلکه آنها اتباع افغانستان هستند که بعد از آماده شدن شرایط خوب به کشورشان باز خواهند گشت.

مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه خاطرنشان کرد: به این معنی که کارگران افغانستان با امضای قرارداد با وزارت کار مشغول کار در ایران شوند در گذشته نیز مذاکراتی مبنی بر همین موضوع آغاز شده بود که با تحولات شکل گرفته در کابل این مذاکرات متوقف شد بنابراین بحث مهاجرت مهاجرین را قبول نداریم که کشورشان را ترک کرده و به ایران آمده اند بلکه آنها اتباع افغانستان هستند که بعد از آماده شدن شرایط خوب به کشورشان باز خواهند گشت.